Wat is psychomotorische therapie? [Week van de Psychiatrie]

Tijdens de Week van de Psychiatrie (22 t/m 27 maart 2021) geven we een inkijkje in het dagelijkse leven en werk bij Vincent van Gogh. Deze week vertellen cliënten en behandelaren (in opleiding) over hun ervaringen met geestelijke gezondheid. Elly neemt ons vandaag mee in haar werk als psychomotorisch therapeut bij het Centrum voor Persoonlijkheidsstoornissen van Vincent van Gogh.

Wat is psychomotorische therapie?
Elly: “Met psychomotorische therapie help ik cliënten de balans tussen geest (‘psyche’) en lichaam (‘motorisch’) terug te vinden. We gaan samen bewegen om dat evenwicht terug te krijgen.

Psychomotorische therapie is een zogenaamde vaktherapie, een behandeling gericht op doen en ervaren. Andere vaktherapieën zijn bijvoorbeeld muziektherapie, dramatherapie of beeldende therapie.

Ik geef de therapie bij het Centrum voor Persoonlijkheidsstoornissen. Hier zie ik cliënten die al langere tijd worstelen met psychische klachten als depressie, angst of verslaving. Intensievere behandeling gericht op hun persoonlijkheid is nodig om dit te leren doorbreken.”

Hoe ziet een psychomotorische therapiesessie eruit?
Elly: “Ik sta vaak in de sportzaal om oefeningen te doen met cliënten. Dat kan in groep of individueel. De oefeningen zijn heel verschillend. Denk aan diverse sport- en spelvormen, zoals volleybal of badminton, bewegen op muziek of running therapie. Maar het kunnen ook ontspannings- of ademhalingsoefeningen zijn.

Wat we doen, hangt van de vraag van cliënten af. Sommige cliënten zijn namelijk afgeschakeld van hun lichaam en komen letterlijk moeilijk in beweging. We gaan dan samen proberen te bewegen. Voor andere cliënten is het juist fijn om zich helemaal uit te leven.”

Wat leren cliënten bij jou?
Elly: “Ik help cliënten op weg om zich bewust te worden van hun lichaam. Zo leren ze op een gezondere manier met hun lichaam omgaan. En krijgen ze meer inzicht in hun klachten. Wat maakt cliënten bijvoorbeeld blij, boos, bang of bedroefd. Het is vooral belangrijk om op een goede manier verbinding te maken met hun emoties.

Om een voorbeeld te geven: als een cliënt bij spanning de neiging heeft om zich terug te trekken, dan help ik de cliënt om te herkennen wanneer én waarom hij/zij dit doet. We bekijken samen hoe de cliënt fysiek en mentaal ‘aanwezig’ kan blijven in lastige situaties.”

Op welke manier maak jij je de therapie persoonsgericht?
Elly: “Voor mij betekent persoonsgerichte zorg dat ik samen met cliënten uitzoek wat ze nodig hebben om te herstellen. Daarbij ga ik uit van de persoonlijke behoeften van cliënten: ik geef ze inzichten en vaardigheden om op eigen kracht de balans terug te vinden."

Wanneer ga jij tevreden naar huis?
Elly: “Ik sluit de therapie met een tevreden gevoel af als cliënten aangeven goed op weg te zijn naar herstel. En wanneer cliënten vertellen in de psychomotorische therapie tools te hebben gekregen om zelf lichaam en geest in balans te brengen.”