De eerste keer dat ik alcohol dronk was tijdens een feestje bij een vriend thuis. Vanaf dat moment dronk ik tijdens het stappen een paar biertjes. Ik kwam er al op jonge leeftijd achter dat ik van alcohol mondiger werd. En rustiger tijdens momenten van stress. Ik begon steeds vaker te drinken en steeds meer. Jarenlang functioneerde ik normaal terwijl ik stevig dronk. Ik werkte aan mijn carrière.
Wat is een angststoornis?
Angst is in vele situaties een normale en gezonde reactie. Je kunt bang zijn in bepaalde situaties of voor bepaalde dingen. Wanneer je angst echter extreem is en niet realistisch, kan er sprake zijn van een angststoornis. Angst is dan onderdeel van je leven, elke dag opnieuw. Er is geen logische verklaring voor de ernstige zorgen en angstgedachten. Je angsten kunnen extreme vormen aannemen. Daardoor lukt het je niet meer om thuis, op school of op het werk goed te functioneren. Ook zet het relaties en vriendschappen onder druk.
Veel behandelmogelijkheden
Angststoornissen kunnen bij iedereen voorkomen. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen. Ze ontstaan door verschillende oorzaken en omstandigheden. Er zijn veel verschillende soorten bekend. Gelukkig zijn er ook veel behandelmogelijkheden.
Hoe herken ik een angststoornis?
Wanneer je regelmatig last hebt van angst en dit in het dagelijks leven voor problemen zorgt, kan er sprake zijn van een angststoornis. De volgende klachten komen veel voor bij een angststoornis:
- Hoofdpijn
- Buikpijn
- Problemen met slapen
- Geen zin in eten
- Problemen met concentratie
- Een bang voorgevoel
- Bezorgdheid
- Prikkelbaarheid
- Nervositeit
- Spanning en onrust
Tijdens een angst- of paniekaanval komen deze lichamelijke klachten het meest voor:
- Hartkloppingen
- Pijn of een beklemd gevoel op de borst (sommige mensen denken dat ze een hartaanval krijgen)
- Zweten
- Ademnood of het gevoel hebben dat u stikt
- Duizeligheid of het gevoel hebben flauw te vallen
- Trillen
- Misselijkheid en diarree
- Een doof gevoel of tintelingen in armen en benen
- Een gevoel van onwerkelijkheid, alsof u naar een film kijkt
- Angst om de controle te verliezen
- Snel en hijgend ademen, tintelingen in het lichaam, prikkels rondom de mond (hyperventilatie)
Wat zijn de oorzaken?
Een angststoornis ontstaat door een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren. Angststoornissen komen in bepaalde families meer voor dan in andere. Dat heeft te maken met erfelijkheid, maar ook met opvoeding. Een angststoornis begint vaak na een ingrijpende gebeurtenis, zoals een sterfgeval, ernstige ziekte, verhuizing of ontslag. Maar ook leuke dingen zoals een huwelijk of de geboorte van een kind kunnen de aanleiding zijn voor een angststoornis.
Ook persoonlijke eigenschappen zijn van invloed of iemand wel of niet een angststoornis krijgt. Denk aan slecht voor jezelf opkomen, moeilijk gevoelens kunnen uiten, of de neiging hebben problemen en conflicten uit de weg te gaan. Meestal ontstaat een angststoornis geleidelijk, onder invloed van verschillende omstandigheden. Bekende risicofactoren zijn:
Biologische factoren
- Erfelijkheid
- Geslacht (angststoornissen komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen)
- Leeftijd (op jongere leeftijd is er meer kans op een paniekstoornis en op latere leeftijd meer kans op een gegeneraliseerde angststoornis)
Psychische factoren
- Traumatische ervaringen
- Eenzaamheid
- Depressiviteit
Sociale factoren
- Opvoeding
- Lage opleiding en laag inkomen
Soorten angststoornissen
Iedereen ervaart angst op een andere manier. Er zijn veel verschillende vormen van een angststoornis. De volgende angststoornissen komen veel voor:
Gegeneraliseerde angststoornis
Je piekert veel over allerlei alledaagse dingen, zoals gezondheid, familie of werk. De angst is er elke dag, vaak ook onbewust. Het maakt je somber, opgejaagd en rusteloos.
Paniekstoornis
Op een onverwacht moment overvalt je een overweldigend gevoel van angst. Dit gevoel is eigenlijk veel te groot voor de situatie. De angst gaat samen met lichamelijke symptomen zoals hartkloppingen, zweten, duizeligheid, trillen en misselijkheid. Een paniekstoornis gaat vaak gepaard met agorafobie.
Agorafobie
Je gaat allerlei situaties uit de weg uit angst om een paniekaanval te krijgen. Je bent vooral bang voor situaties waaruit je niet gemakkelijk (‘met goed fatsoen’) kunt ontsnappen of waarin je niet onmiddellijk hulp kunt krijgen op het moment dat je hulp zou wensen. Voorbeelden van zulke situaties zijn een bezoek aan de kapper of reizen met het openbaar vervoer.
Sociale fobie
Je bent erg angstig in sociale situaties. Je maakt je zorgen over hoe anderen jou zien en beoordelen. Soms komen er op het lichaam gerichte angsten bij, zoals trilangst, bloosangst of zweetangst. Soms leidt deze fobie tot het volledig uit de weg gaan van sociale situaties.
Specifieke fobie
Je bent overdreven en ‘onredelijk’ bang voor een bepaalde situatie of voor een bepaald dier of voorwerp. Bijvoorbeeld zodra je een bepaald dier of bloed ziet, of wanneer je vanaf een hoog punt omlaag kijkt. Soms overvalt de angst je al bij enkel de gedachte aan de situatie of het voorwerp. Maar meestal ontstaat de angst wanneer je geconfronteerd wordt met de gevreesde situatie en voel je je in andere situaties redelijk ontspannen.
Ziektevrees (hypochondrie)
Angst voor een ernstige ziekte kan je leven gaan beheersen. Bij ziektevrees verandert de normale aandacht voor je gezondheid in dwangmatige controle. Als je last hebt van ziektevrees valt elk plekje of pijntje extra op en laat je je niet makkelijk geruststellen. Zelfs als een arts je duidelijk zegt dat er niets aan de hand is. Doordat je angstig bent, komt de informatie ook niet goed bij je binnen.
